அதிர்ச்சிகரமான சூழ்நிலைகளில் நோயாளியின் உளவியல் விளைவு உளவியல் அதிர்ச்சி என்று அழைக்கப்படுகிறது. பெரும்பாலான நோயாளிகளுக்கு இந்த உளவியல் அதிர்ச்சிக்கு சிகிச்சை தேவையில்லை. மன அழுத்த மேலாண்மை நுட்பங்கள் மற்றும் சரியான கல்வி ஆகியவை நோயாளிகளின் அச்சம் நிறைந்த சூழ்நிலைகளைக் கட்டுப்படுத்த உதவும். பெரும்பாலான மக்கள் இந்த நுட்பங்களால் குணமடைகிறார்கள், அதேசமயம் சிலர் மனச்சோர்வு மற்றும் கவலைக் கோளாறுகள் போன்ற கடுமையான நிலைமைகளை உருவாக்குவார்கள்.